Son zamanlarda birçok makalede, çeşitli dergilerde, web sitelerinde “Cilt Bariyeri” teriminden sıkça bahsedilmeye başlandı. Cilt bariyeri konusuna neredeyse her platformda ve bu kadar sık değinilmeye başlanması doğal olarak kafamızda acaba abartı bir durum mu yoksa gerçekten de önemli bir konu mudur diye sorular beliriyor. Cilt bariyerinin cilt sağlığındaki rolü çok büyüktür. Bununla ilgili sayısız klinik çalışma ve araştırma mevcuttur.
Cilt bariyerinin önemini kavrayabilmek için öncelikle Cilt Bariyeri denildiğinde ne demek istendiğini açıklamakla başlamalıyız.
Cilt bariyerinin en öncelikli görevi suyu cildimizde ve vücudumuzda tutarak su kaybını önlemek ve iç organlarımızın kurumasını engellemektir. Vücudumuzun bu koruma mekanizması olmadan normal yaşam aktivitelerimize devam edemeyiz ve vücudumuzdaki en büyük organlardan en küçük hücrelerimize kadar olan her şey kurur bu da ölümle sonuçlanır.
Cilt bariyerinin bir diğer görevi zararlı olan faktörleri vücudumuzdan uzak tutmaktır. Her gün maruz kaldığımız onca kimyasal, patojenik (hasta yapıcı) mikroorganizmalar ve güneş ışınları, cilt bariyerimizin görevi tüm bunların vücudumuza girişini engellemektir.
Fiziksel bariyer olarak da tanımlayabildiğimiz cilt bariyeri Epidermisin en üst tabakası olan Stratum Corneumun en üst kısmıdır ve temel olarak protein bakımından zengin hücreler ve yağ dokusundan oluşur. Cilt yüzeyimizin pürüzsüz, yumuşak ve dolgun bir yapısı varsa sağlıklı bir cilde sahibiz demektir. Tersi: cildimizin kuru, kaba, mat, pul pul dökülen ve nemsiz görünümü varsa hasarlı ve sağlıksız bir cilde sahibiz demektir. Epidermiste ve epidermisin yağ kompozisyonundaki en ufak değişimler bile cilt bariyerinde hasarlara neden olur.
Yanlış anlaşılma olmaması açısından bu bir estetik görünüm konusu değildir. Cilt bariyerinin sağlıklı olması hayati önem taşır. Cilt bariyeri hasarlı olduğu zaman kırışıklık, akne öncesi kızarıklıklar, akne, kuru cilt sorunu, cilt hassaslığı gibi cilt problemlerinden kurtulmak da zorlaşır. Bu problemlerden kurtulmak için ne kadar uğraşırsak uğraşalım ilk yapılması gereken cilt bariyerindeki hasarları onarmaktır.
Sedef hastalığı (psoriasis) ve Atopic Deratitis gibi enflamatuar cilt hastalıklarının da zayıf cilt bariyeri fonksiyonları sonucu oluşabildiği tespit edilmiştir.
Cilt Bariyerine neler hasar verir?
Cildimizin doğal yapısında bulunan yağların sert yüzey temizleyicileri, yüzey aktifler, etil alkol gibi organik çözücüler, deterjanlar ile kazınarak uzaklaştırılması sonucu cildimizin bariyer fonksiyonu zayıflatılır ve hasar görür.
Aynı zamanda alerjenler (esans ve esansiyel yağlar), iritanlar, kimyasal veya fiziksel travmalar epidermiste enflamasyona neden olarak bariyer hasarını tetikleyebilirler.
En iyi tedavi yöntemi tüm bu hasar veren faktörlerden kaçınmaktır.
Cilt Bariyerinin sağlığı için kaçınılması gerekenler:
Hasar Görmüş Cilt Bariyeri Nasıl Onarılır
Cilt bariyerinizin hasar görmesini engellemek veya hasar görmüş cilt bariyerini onarmak amacı ile cildin kendini onarması ve yenilemesi için ihtiyacı olan içeriklerin olduğu cilt bakım ürünlerini tercih edilmelidir. Topikal olarak uygulanan nemlendiriciler TEWL (Trans Epidermal Water Loss – epidermal su kaybı) önleyici ve nem sağlayıcı yapay bariyer görevi görürler. Cilt bakım rutininde kullanılacak ürünlerin içerikleri çok dikkatli incelenmelidir. Sağlıklı cilde kavuşmak için ürünlerin içerisinde cilt onarıcı içeriklerin yer alması gerekir. Bunlardan bazıları: Hyaluronik Asit, Yağ Asitleri, Yağlar (Zeytin yağı, Avokado yağı, Karite yağı, Badem yağı, Hindistan cevizi yağı gibi), Kolesterol, Ceramidler, Gliserin olarak sıralanabilir.
Esans ve koku içeren cilt bakım ürünlerinden kaçınmak gerekir. Esans sadece bariyer hasarı olan cilt için zararlı değil, her cilt için zararlı bir içeriktir.
Cilt bariyerini onarmak ve bariyer hasarını engellemek için NAZİK cilt temizleme ürünleri tercih etmek gerekir.
Yaz, kış her gün cildi Güneşten ve UV ışınlarından korumak gerekir. Her gün mutlaka en az SPF30 veya SPF50 olan geniş spektrumlu güneş koruyucu krem kullanmak şarttır.
Cilt bakım rutinine mutlaka anti-oksidanlar ilave edilmelidir. Anti-oksidan açısından zengin olan ürünler tercih edilmelidir.
AHA, BHA, Retinol gibi aktifler içeren ürünleri veya Scrubları art arda kullanmaktan kaçınmak gerekir. Sabah rutininde biri, akşam rutininde veya bir sonraki gün diğeri seklinde uygulanabilir.
Yukarıda saydığımız yöntemlere uyularak ve önemli noktalara dikkat edilerek oluşturulan iyi bir cilt bakım rutini ile daha pürüzsüz, yumuşak ve genç görünümlü cilde kavuşmak mümkündür. Aynı zamanda hasar gören cilt bariyerini onarmak ve cilt bariyerini olası hasarlardan korumak da mümkündür.
Cilt bakım rutini konusunda yardıma ihtiyaç duyarsanız WhatsApp Destek ile bizimle iletişime geçerek uzmanlarımızdan yardım alabilirsiniz.
(Ref: Structure and function of the epidermis related to barrier properties, Baroni A et al., Clin Dermatol. 2012 May-Jun;30(3):257-62; The skin: an indispensable barrier, Proksch E et al., Exp Dermatol. 2008 Dec;17(12):1063-72; Barrier Function of the Skin: "La Raison d'Être" of the Epidermis, Kathi C Madison, Journal of Investigative Dermatology (2003) 121, 231–241; The skin barrier in healthy and diseased state, Joke A. Bouwstra, Biochimica et Biophysica Acta (BBA) – Biomembranes, Volume 1758, Issue 12, December 2006, Pages 2080–209; Lipids in Skin Barrier Function, Andrea TH Lam, Veterinary Skin & Allergy Specialists, Veterinary Referral Center of Colorado)
